Thoát Khỏi Chế Độ Mặc Định

để nâng cao phúc lợi kỹ thuật số của bạn

Lần cuối cùng bạn “rút phích cắm” và không chạm vào công nghệ trong một ngày, hoặc thậm chí chỉ một giờ là khi nào?

Nếu bạn thường xuyên trực tuyến, bạn không đơn độc. Một người bình thường chạm, nhấp và vuốt điện thoại của họ hơn 2.600 lần mỗi ngày (nguồn). Nếu bạn làm điều gì đó thường xuyên, bạn muốn cảm thấy thời gian bỏ ra thật đáng giá. Làm thế nào bạn có thể đảm bảo rằng thời gian bạn dành cho thiết bị là thời gian chất lượng?

Trước tiên bạn cần biết rằng sức hút không thể cưỡng lại đối với công nghệ không phải là lỗi của bạn! Có thể bạn không tin điều này, nhưng các ứng dụng và trang web yêu thích của bạn được thiết kế để mọi tính năng, màu sắc và âm thanh được 'tối ưu hóa' nhằm khiến bạn thấy hấp dẫn, thu hút và muốn quay lại để tiếp tục.

Các ứng dụng và trang web cũng được thiết kế để dẫn bạn đến nơi họ nghĩ rằng bạn nên đến. Các nút nhấn tập trung vào việc xác nhận và văn bản được viết theo những cách quá thuyết phục. Ngay cả phương tiện truyền thông cũng được thiết kế để ngày càng thu hút sự chú ý của bạn thông qua các tiêu đề và bài viết giật gân.

Bạn muốn tìm sự cân bằng lành mạnh hơn giữa cuộc sống trực tuyến và ngoại tuyến của bạn? Phần này của Giải Pháp Detox Dữ Liệu sẽ đề cập đến nội dung này.

Tại đây, bạn sẽ học cách kiểm soát hiệu quả và đảm bảo rằng công nghệ đang nâng cấp cuộc sống của bạn, thay vì khiến bạn sa lầy. Không có câu trả lời ‘đúng’ về việc bạn nên sử dụng thiết bị của bạn nhiều (hay ít) như thế nào. Hãy bắt đầu từ bất cứ đâu mà bạn cảm thấy thoải mái và cải thiện từ đó.

Hãy bắt đầu nào!


1. Tập Trung Vào Hiện Tại

Lời khuyên này nghe có vẻ không khó nhưng thực tế không hề dễ dàng. Tập trung vào hiện tại đòi hỏi thực hành hằng ngày. Nó giống như cơ bắp trong não cần bạn phải rèn luyện thường xuyên để trở nên mạnh mẽ hơn. Bạn có thể bắt đầu bằng cách chú ý đến mối quan hệ của bạn với công nghệ mà bạn sử dụng.

Bạn dành bao nhiêu thời gian trên điện thoại của mình?

Nếu bạn không hài lòng với câu trả lời, có những cài đặt và chiến lược mà bạn có thể áp dụng để giành lại quyền kiểm soát việc sử dụng công nghệ của mình.

Nếu mục tiêu của bạn là giảm thời gian trực tuyến trên Facebook, Instagram hoặc Snapchat, hãy thay đổi cài đặt và quyền của các ứng dụng đó để làm cho chúng hoạt động hiệu quả hơn. Một số ứng dụng như Instagram thậm chí còn có tùy chọn để ứng dụng sẽ nhẹ nhàng nhắc nhở khi bạn đạt đến giới hạn thời gian hằng ngày của mình.

Instagram:

  • Hồ sơ →
  • logo menu →
  • Cài đặt
  • Tài khoản
  • Hoạt động của bạn
  • Đặt lời nhắc hàng ngày

Nếu bạn thấy rằng điện thoại của mình làm gián đoạn các cuộc trò chuyện trong đời thực với tiếng chuông, thông báo hoặc đèn nhấp nháy, bạn có thể tạm thời tắt tiếng, úp điện thoại xuống hoặc thậm chí nhét vào túi áo hay túi xách của bạn sao cho khuất khỏi tầm nhìn.

Ngoài ra còn có các ứng dụng giúp bạn đo lường mức độ sử dụng của mình. Android và iPhone hiện đều có cách giúp bạn kiểm tra các thói quen của mình với tính năng Google Digital Wellbeingcập nhật iOS mới nhất.

Các dịch vụ này sẽ cho biết tần suất bạn kiểm tra điện thoại và cung cấp cho bạn các cài đặt giúp bạn có thể kiểm soát điều này.

Để biết thêm về điều này, xem mục Tập Trung Vào Hiện Tại (Ngay Cả Với Điện Thoại Của Bạn)


2. Phát Hiện Các Thủ Thuật Thiết Kế

Thiết kế mang tính thuyết phục, còn được gọi là “thiết kế đen”, là những thiết kế dựa trên tâm lý con người được sử dụng để kích thích khiến bạn muốn đăng ký, mua thứ gì đó, hoặc cung cấp thêm thông tin cá nhân nhiều hơn bạn nghĩ hoặc dự định.

Những thủ thuật thiết kế phổ biến có thể bao gồm việc sử dụng các màu sắc cụ thể, vị trí các nút, văn bản không rõ ràng hoặc thông tin không đầy đủ. Đôi khi những thủ thuật này khá rõ ràng, nhưng có những trường hợp rất khó để phát hiện. Bạn có thể đã nhận thấy một số thủ thuật này khi đăng ký dịch vụ hoặc mua sắm trực tuyến.

Lý do bạn thấy những thủ thuật thiết kế này ở khắp mọi nơi là vì chúng có hiệu quả - chúng khiến chúng ta nhấp, đăng ký, mua thường xuyên hơn và tiếp tục quay lại. Bạn càng để ý đến các lời nhắc và thao tác tinh vi được nhúng trong các trang web bạn sử dụng, thì bạn càng trở nên hiểu biết và nắm rõ thông tin hơn.

Có một số điều bạn có thể làm để các ứng dụng của mình thông minh hơn.

Nhận biết khi nào bạn đang bị thao túng: Điều đầu tiên bạn có thể làm đơn giản là chỉ cần nhận thức được về các kỹ thuật này. Đọc về các kiểu thiết kế khác nhau tại đây, và theo dõi the Twitter feed hoặc hashtag để cập nhật về các thiết kế thuyết phục hiện tại.

Chụp ảnh màn hình và chia sẻ: Chụp ảnh màn hình bất cứ lúc nào bạn gặp thiết kế thuyết phục khi đang trực tuyến và chia sẻ chúng với bạn bè của bạn (bỏ qua các chi tiết nhận dạng cá nhân - quyền riêng tư là quan trọng nhất!). Bạn cũng có thể yêu cầu các công ty thay đổi thông lệ của họ.

Giữ bình tĩnh: Nếu có đồng hồ đếm ngược trên trang mua hàng, hãy tự hỏi mình: “Việc này có thực sự khẩn cấp không?” Nếu bạn thấy mình nhấp vào một nút màkhông thực sự muốn, hãy nghĩ về từ ngữ trên nút đó hoặc màu sắc được sử dụng bởi dịch vụ. Nếu bạn cảm thấy bối rối, đừng ngay lập tức cho rằng bạn có lỗi - hãy xem xét các từ mà trang web hoặc ứng dụng sử dụng, vì chúng có thể không rõ ràng.

Để xem các ví dụ về các thiết kế đen và tìm hiểu thêm về cách bạn có thể phát hiện chúng, hãy đọc bài viết Internet Khiến Tôi Làm Vậy: Tìm Kiếm Sự Rõ Ràng Giữa Những Thiết Kế Khó Hiểu.


3. Hiểu Biết Về Truyền Thông

Cũng giống như cách bạn có thể học để thông minh hơn các tính năng và thiết kế được tạo ra để khiến bạn tiếp tục cuộn và nhấp, bạn cũng có thể trở nên thành thạo hơn khi phát hiện các mục tin tức hoặc bài đăng nhằm mục đích đánh lừa bạn.

Bạn có thể đã nghe nói về các vấn đề 'thông tin sai lệch' và 'tin giả'. Bạn có thể trở nên khôn ngoan hơn trước những thông tin sai lệch nếu bạn xây dựng thói quen đặt các câu hỏi phản biện về bất kỳ tin tức nào bạn mà bạn có, đặc biệt nếu tin tức này có vẻ gây sốc, thái quá hoặc tốt hơn bình thường.

Cuối cùng, bạn sẽ muốn xác minh tin này là thật hay giả - đặc biệt nếu bạn định chia sẻ với gia đình hoặc bạn bè.

  • Tin này xuất phát từ trang web nào?
  • Ai đã viết nó (và viết khi nào)?
  • Ngoài tiêu đề ra thì toàn bộ bài báo nói gì?
  • Họ đang dẫn chiếu đến những nguồn nào?

Nếu bạn cho rằng đó là thông tin sai lệch và muốn ngăn thông tin lan truyền, thì hầu hết các nền tảng đều có tính năng báo cáo bài đăng. Bạn cũng có thểquyết định nên tiếp tục theo dõi tài khoản đã công bố thông tin này hay không.

Để tìm hiểu thêm về cách phát hiện tin giả, hãy xem phần Bật Đèn: Tìm Sự Thật Trên Internet.


4. Hãy Lên Tiếng

Nếu bạn không hài lòng với các thiết kế gây nghiện, hoặc thuyết phục, hoặc thông tin sai lệch trên các trang web hoặc ứng dụng mình thường xuyên sử dụng, bạn có thể gửi email, viết Tweet để cho các công ty biết rằng bạn không đồng ý với những điều họ làm. Khi các công ty bị áp lực phải hành động với tài sản có giá trị nhất - người dùng của họ - có khả năng họ có thể thay đổi.

Nếu bạn cảm thấy phản hồi của mình không được lắng nghe, hãy phản hồi bằng hành động thực sự mạnh mẽ: sử dụng trang web hoặc ứng dụng khác. Nếu bạn đã thông báo rằng bạn không hài lòng với điều mà trang web hoặc ứng dụng nào đó đang làm, và sau đó thực sự ngừng sử dụng hoặc gỡ cài đặt - và nếu có đủ số người làm như vậy - các công ty sẽ chú ý.

Để biết thêm lời khuyên nhằm phát hiện các thủ thuật thiết kế kỹ thuật số, hãy đọc bài viết Internet Khiến Tôi Làm Vậy: Tìm Kiếm Sự Rõ Ràng Giữa Các Thiết Kế Khó Hiểu.


5. Lan Lruyền Thông Tin

Hãy lan truyền thông tin! Đây là một mẹo mà có thể bạn không để ý, nhưng nó có thể mang lại hiệu quả rất lớn. Hãy chia sẻ với bạn bè, gia đình và đồng nghiệp của bạn về những điều bạn đang làm và thậm chí yêu cầu họ tham gia cùng bạn trong quá trình detox này!

Mọi người đều gặp khó khăn trong việc quản lý thói quen sử dụng điện thoại của họ. Điều quan trọng là bạn tìm thấy cách thức phù hợp với bạn và phù hợp với lối sống của bạn. Hãy thử nghiệm cho đến khi bạn tìm thấy cách thức phù hợp, sau đó cập nhật thói quen của mình khi nhu cầu của bạn thay đổi theo thời gian. Không có một giải pháp nào phù hợp với tất cả.

Và cuối cùng, trao đổi các lựa chọn công nghệ của bạn với những người xung quanh. Hãy nói rằng họ sẽ không thể liên lạc được với bạn trên ứng dụng Messenger hàng ngày sau 8 giờ tối bởi vì đó là thời điểm bạn sẽ bắt đầu thói quen không sử dụng màn hình: nói với gia đình và bạn bè để họ có thể gọi cho bạn khi cần.

Giữ cuộc đối thoại cởi mở, đặt câu hỏi và bạn có thể có đời sống trực tuyến cân bằng và phù hợp với bạn.

Nếu các bước này hiệu quả với bạn và bạn cảm thấy cân bằng hơn, thì tại sao không thử Thói Quen Thông Minh Trên Điện Thoại Thông Minh?

Cập nhật lần cuối vào: 19/2/2021